بررسی و تعیین الگوی صادراتی خرمای ایران به تفکیک ارقام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول و استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

4 دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

خرما یکی از مهم­ترین محصولات صادراتی در بخش کشاورزی ایران است. سهم قابل توجه خرما از صادرات غیرنفتی ایران گویای اهمیت تولید و صادرات این محصول نسبت به سایر محصولات کشاورزی است. از این­رو، در مطالعه پیش رو، با بهره ­گیری از رهیافت تاکسونومی عددی، بررسی و تعیین الگوی صادراتی خرمای ایران بر اساس شاخص‌های تداوم بازاری، تداوم بازاری استاندارد، میانگین قیمت دلاری، میانگین سهم وارداتی کشور هدف، ضریب نوسان قیمت دلاری و ضریب نوسان سهم وارداتی کشور هدف صورت گرفت. بر اساس نتایج اولویت‌بندی صادرات خرما به کشورهای هدف، بهترین بازارهای صادراتی خرمای زاهدی ایران کشورهای پاکستان، افغانستان، قزاقستان، قرقیزستان و ترکیه، بهترین بازارهای صادراتی محصول خرمای استعمران ایران کشورهای استرالیا، امارات، کانادا، انگلستان و لهستان، بهترین بازارهای صادراتی محصول خرمای مضافتی ایران کشورهای هند، امارات، ترکیه، پاکستان و آذربایجان، بهترین بازارهای صادراتی محصول خرمای کبکاب ایران کشورهای روسیه، قزاقستان، اوکراین، امارات و عراق و بهترین بازارهای صادراتی محصول خرمای شاهانی ایران کشورهای امارات و هند شناخته شدند. با توجه به نتایج اولویت‌بندی کشورهای هدف در کد تعرفه‌های مختلف، پیشنهاد می‌شود که با استفاده از تفاهم‌نامه‌های ترجیحی و دوطرفه، اقدامات لازم برای بازاریابی خرما در کشورهای اولویت‌بندی ‏شده در هر کد تعرفه (ارائه ‏شده در نتایج مطالعه حاضر) انجام پذیرد تا شرایط لازم برای تغییر الگوی صادراتی و رسیدن به الگوی پیشنهادی مهیا شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating and Determining the Export Pattern of Iranian Dates by Separated Types of the Product

نویسندگان [English]

  • H Rafiee 1
  • Sajad Ghoreshi 2
  • S. Sh. Mirbagheri 3
  • M. Bastani 4
1 Corresponding Author and Assistant Professor, Department of Agricultural Economics, University of Tehran, Tehran, Iran
2 MSc. Student in Agricultural Economics, University of Tehran, Tehran, Iran
3 PhD student, in Department of Agricultural Economics, University of Tehran
4 PhD student in Agricultural Economics, University of Tehran
چکیده [English]

The date is one of the most important export products in the Iranian agricultural sector. The significant share of dates in Iranian non-oil exports indicates the importance of the production and export of this product over the other agricultural products. Using numerical taxonomy approach, the present study aimed at investigating and determining the export pattern of Iranian dates based on market continuity indices, standard market continuity, average of price of date (US$), average import share of target country, coefficient of price fluctuation of date (US$), and coefficient of imported share of the target country fluctuation. The stugy results from prioritization of date exports to target countries indicated that the best export markets of Iranian Zahedi dates were Pakistan, Afghanistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan and Turkey, the best export markets of Iranian Stameran dates were Australia, UAE, Canada, UK and Poland, the best export markets of Iranian Mazafati dates were India, UAE, Turkey, Pakistan and Azerbaijan, the best export markets of Iranian Kabkab dates were Russia, Kazakhstan, Ukraine, UAE and Iraq and the best export markets of Iranian Shahani dates were UAE and India. Considering the results of prioritization of the target countries in different tariff codes, it is recommended to take advantage of the preferential and bilateral agreements in the marketing of dates in the countries prioritized in each tariff code (presented in the results) so that the required conditions for export pattern change and access to the suggested pattern are provided.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Numerical Taxonomy
  • Prioritization
  • Dates
  • Iran
  1.  
  2. Amjadi, A., Mohammadzadeh, R. and Barikani, E. (2010). Determining target market of Iran's pistachio and date export using export demand model and screening method. Journal of Agricultural Economics and Development, 18(70): 193-220. (Persian)
  3. Haiati, M., Ataei, M., Khalukakai, R. and Sayadi, A. (2014). Assessment and risk ranking in supply chain by taxonomy analysis (case study: Isfahan Steel Complex). Journal of Operations Research in Its Applications (Applied Mathematics), 11(1): 85-106. (Persian)
  4. Hosseini, M.A. and Fathi, H. (2013). Structural changes in the world market and target markets of Iran's date. Jornal of Business Reviews, 11(62): 87-106. (Persian)
  5. ITC (2007-2019). Different types of dates exported from Iran based on tariff codes during 2006-2019. Geneva, Switzerland: International Trade Centre (ITC). Available at https://www.trademap.org/Index.aspx.
  6. Karbassi, A. and Alizadeh, P. (2016). Investigating factors influencing Iran dates imports to BRICS countries (panel data approach). Journal of Agricultural Economics Research, 8(29): 21-34. (Persian)
  7. Keshavarzi, S., Roosta, A. and Mousavi, S.N. (2011). Determine the degree of agricultural development in townships of Fars province using numerical taxonomy. Agricultural Economics, 5(4): 159-181.(Persian)
  8. Khodadad Kashi, F. and Shahiki Tash, M. (2005). Evaluation of the degree of competition in world markets of selected agricultural products. Agricultural Economics and Development, 13(51): 135-178. (Persian)
  9. MAJ (2017). Agricultural statistics report, pp. 39-40. Tehran: Ministry of Agriculture-Jahad (MAJ). Avalable at https://www.maj.ir/Dorsapax/userfiles/Sub65/Amarnamehj3-1396-site.pdf. (Persian)
  10. Mirbagheri, S.Sh., Rafiei, H. and Akbarpour, H. (2019). Market structure analysis and export pattern of Iranian saffron. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 35(5): 802-818. (Persian)
  11. Mohammadi, H., Nessabian, S. and Karrodjahan, Z. (2013). Review of comparative of date in Bushehr and review on target market’s. Journal of Financial Economics (Financial Economics and Development), 7(23): 137-175. (Persian)
  12. Rafiei, H., Mirbagheri, S., Akbarpour, H. and Jalili, E. (2020). Investigating the structure and compilation of the selection model for Iranian export markets. Commercial Strategies,, 15(12): 66-76. (Persian)
  13. Sadeghi, S.K., Khodaverdizadeh, S. and Khodaverdizadeh, M. (2011). Comparative advantage and world market structure of saffron. Journal of Agricultural Economics Research, 3(11): 59-76. (Persian)
  14. Sokal, R.R. and Sneath, P.H.A. (1963). Principles of numerical taxonomy. New York: W.H. Freeman & Co.
  15. Stoft, S. (2002). Power system economics: designing markets for electricity. Piscataway, NJ.: IEEE Press Wiley.
  16. TCCIMA (2007-2019). Different types of dates exported from Iran based on tariff codes during 2006-2019. Tehran: Tehran Chamber of Commerce, Industries, Mines and Agriculture (TCCIMA). Available at https://tccim.ir/stats. (Persian)
  17. Weerahewa, J. (2003). Estimating market power of tea processing sector. SriLankan Journal of Agricultural Economics, 5(1): 69-82.